Chleb od niepamiętnych czasów stanowi podstawowy składnik ludzkiej diety. Nie inaczej jest dzisiaj. Wypieki towarzyszą nam codziennie, niezależnie od tego, jak lubimy się odżywiać. Jest to jeden z najpopularniejszych produktów spożywczych. Nawet w niewielkich sklepach znajduje się zwykle przynajmniej jedna, spora półka wypełniona różnymi rodzajami chleba i bułek.

Trzeba jednak zainteresować się tym tematem nieco bliżej i lepiej poznać poszczególne rodzaje chleba. Do najpopularniejszych gatunków spotykanych niemalże wszędzie należy chleb pszenny, mieszany i razowy.

Powszechnie zwykło się uważać, że chleb razowy jest zdecydowanie najzdrowszy. Wielu ludzi niemalże bez zastanowienia kupuje każde pieczywo reklamowane jako "razowe" uważając, że będzie ono korzystne dla ich zdrowia. W rzeczywistości jednak jest to znacznie bardziej skomplikowana kwestia. Największy wpływ na właściwości chleba ma to, jaka mąka zostanie w nim zastosowana. Chleb razowy piecze się z mąki, przy której przed zmieleniem nie usuwa się okrywy owocowo – nasiennej z ziaren. Jest to bardzo ważne, bowiem okrywa ta zawiera bardzo wiele cennych składników odżywczych. W sklepach znajdziemy mąki razowe oznaczane różnymi typami. Wyższy typ mąki oznacza lepszą jej jakość i wyższą zawartość cennych składników odżywczych.

Im ciemniejsza mąka, tym większa zawartość w niej okrywy owocowo – nasiennej. Automatycznie zakładamy zatem, że ciemniejsze pieczywo jest zdrowsze, bowiem zawiera więcej składników odżywczych. W dużym stopniu jest to prawda, choć warto pamiętać, że obecność jednych składników powoduje niedobór innych. Z tego powodu mąka i pieczywo razowe są zdrowsze w teorii – w praktyce jednak może to zależeć od naszych potrzeb.

Warto także pamiętać o jeszcze jednym, niezwykle istotnym składniku który ma ogromny wpływ na właściwości odżywcze chleba. Jest to zakwas. Dzięki procesowi fermentacji zwiększa znacznie wchłanialność niektórych składników obecnych w pieczywie. Powoduje przez to, że chleb automatycznie staje się o wiele zdrowszy.

Chleb razowy vs chleb razowy na zakwasie

Niektórzy producenci reklamują swoje chleby jako razowe, choć w rzeczywistości nie mają one z tym słowem wiele wspólnego. Do zmylenia klientów można stosować wiele składników. Dodając kilka rodzajów mąk, nieco soli, wody, drożdży czy suchego zakwasu, aby móc reklamować swój chleb jako pieczywo razowe. Bardzo często dochodzą do tego liczne dodatki – sztuczne barwniki czy substancje dla polepszenia smaku. Ostatecznie okazuje się, że nasz chleb jest wypełniony różnymi chemikaliami i substancjami, które nie są zbyt dobre dla naszego zdrowia. Niestety, właśnie taki chleb można najczęściej spotkać w sklepach.

Chleb razowy na zakwasie piecze się z mąki żytniej razowej, wody, soli i zakwasu. Dopuszcza się też niewielki udział mąki pszennej. Taki chleb można poznać od razu. Jest on znacznie cięższy i "ubity". Jego konsystencja przypomina nieco glinę, co jest odczuwalne zwłaszcza w czasie krojenia, kiedy daje o sobie znać jego lepkość. Prawdziwy chleb znacznie dłużej zachowuje też swoją świeżość – przez około 7 dni. Dla porównania, chleby dostępne w sklepach są zwykle świeże nie dłużej, niż 2 dni.

Chleb na zakwasie – walory

Chleb na zakwasie posiada wiele cennych właściwości zdrowotnych. Proces fermentacji prowadzi do produkcji kwasu mlekowego, bardzo ważnego dla naszego organizmu. Bardzo dobrze wpływa na funkcjonowanie naszego układu trawiennego. Zapobiega zaparciom i pomaga przy różnych dolegliwościach z jelitami.

Obecność zakwasu sprawia również, że znacznie zwiększa się wchłanialność poszczególnych składników odżywczych obecnych w chlebie. Taki chleb stanowi cenne źródło witamin z grupy B, witaminy E oraz lizyny, tryptofanu i innych aminokwasów egzogennych. Zakwas sprawia również, że swoją wartość zachowuje tu wiele składników szczególnie wrażliwych na działanie wysokiej temperatury. Znajdziemy tu zatem bogactwo kwasu foliowego oraz błonnika pokarmowego, tak ważnego dla prawidłowego funkcjonowania układu trawiennego. Do innych bogactw chleba na zakwasie należą składniki mineralne – zwłaszcza magnez, żelazo i cynk.

Chleb razowy – prawdziwy

Niestety, kupno prawdziwego chleba razowego może sprawić nieco problemów. Zwykle nie znajdziemy go wśród pieczywa produkowanego masowo. Z pomocą przychodzą jednak sklepy ze zdrową żywnością. Warto też zapoznać się z mniejszymi, lokalnymi piekarniami które bardziej dbają o jakość swoich wypieków – istnieje spora szansa, że również tak znajdziemy pełnowartościowe pieczywo.

Trzeba oczywiście liczyć się z wyższą ceną takiego pieczywa, choć jest to cenna inwestycja we własne zdrowie. Kupując chleb trzeba umieć ocenić, czy powstał on na zakwasie. Warto zwracać uwagę zwłaszcza na wagę, bowiem prawdziwy chleb na zakwasie jest o wiele cięższy od zwykłego.

Wyższa cena chleba razowego wynika z licznych różnic w procesie jego produkcji. W tym przypadku wypiek zajmuje znacznie więcej czasu. Dodatkowo producenci nie mogą stosować tu sztucznych składników, takich jak wypełniacze czy barwniki. Powoduje to konieczność korzystania z nieco droższych surowców wysokiej jakości.