
Mleko i produkty mleczne – przegląd rynku. Co warto o nim wiedzieć i co jest najzdrowsze?
W sklepach możemy znaleźć obecnie mleko i produkty mleczne w wielu najróżniejszych odmianach. Warto dowiedzieć się o nich więcej i bliżej poznać ich niesamowite właściwości, bowiem włączając je do swojej diety możemy zrobić coś naprawdę dobrego dla swojego organizmu. Mleko może pochodzić od wielu zwierząt. W Polsce najpowszechniejsze jest mleko krowie, choć w innych krajach Europy dominuje mleko owcze lub kozie.
Rodzaje produktów mlecznych
Mleko jest jednym z najważniejszych składników sztuki kulinarnej zarówno Polski, jak i wielu innych krajów na świecie. Istnieje całe mnóstwo sposobów na przyrządzanie go – od picia świeżego mleka, poprzez kwaszenie i przygotowywanie kefiru, zsiadłego mleka czy jogurtu. Stanowi też dodatkowy składnik bardzo wielu dań i innych napojów; dodaje się je do kakao, kawy czy niektórych gatunków herbaty. Służy do przygotowywania masła, serów, maślanek czy śmietany. Jest niezbędne w popularnych lodach czy budyniu. Stosuje się je też przy najróżniejszych wypiekach – zarówno ciastach jak i pieczywie. Zagęszcza się nim zupy oraz sosy.
Mleko – wartości odżywcze
Mleko posiada bardzo bogate składniki odżywcze i jest w stanie dostarczyć nam właściwie wszystkich składników, jakich potrzebujemy do życia. Co więcej, nasz organizm bardzo dobrze trawi zawarte w nim składniki. Jednym z największych bogactw mleka jest wapń. Zawiera także białko wzbogacone o wszystkie niezbędne nam aminokwasy. Mleko potrafi być dość tłuste, ale zawarty w nim tłuszcz jest znacznie lepiej przyswajalny niż tłuszcz zwierzęcy. Oprócz wapnia w mleku występują też inne pierwiastki – przede wszystkim potas, magnez i cynk. Sprawia to, że ma ono działanie zasadotwórcze i świetnie nadaje się do regulowania w organizmie gospodarki kwasowo–zasadowej. W mleku znajdziemy też wiele witamin, szczególnie tych z grupy B, a także A, D oraz E. Najlepsze pod tym względem są produkty odtłuszczone, które zawierają dużo łatwo przyswajalnych witamin.
Mleko nie jest dobrym produktem dla wszystkich. Wiele osób cierpi przede wszystkim na nietolerancję laktozy – przypadłość ta zmusza do unikania wszystkich produktów, w których obecne jest mleko. Może ono wywoływać również reakcje alergiczne. W przypadku nietolerancji laktozy, często istnieje możliwość spożywania niektórych fermentowanych produktów mlecznych. Osoby z takimi problemami mogą szukać też alternatyw, choćby w postaci mleka koziego. Jest ono lepiej przyswajalne niż mleko krowie, a przy tym zawiera więcej cennych składników odżywczych, przez co może być również zdrowsze.
Przysmaki z mleka – mozzarella, bryndza i oscypek
Mleko krowie jest najpopularniejsze, choć w niektórych krajach chętnie używa się również innych jego odmian. Przykładowo, w Mongolii, krajach Azji Środkowej czy na Węgrzech bardzo popularne jest mleko bawole. Dużą popularnością cieszy się również we Włoszech, gdzie powstaje z niego ser mozzarella – jeden z najbardziej znanych serów na świecie, który powstał jeszcze w czasach średniowiecza. Mleko bawole oraz jego produkty zyskują coraz większe zainteresowanie również w Polsce. Często pojawiają się one na półkach naszych sklepów.
W basenie Morza Śródziemnego dominuje raczej mleko kozie. Mleko owcze również jest bardzo popularne, szczególnie w Hiszpanii i Francji. Cenią go także mieszkańcy Podhala, które słynie z doskonałych owczych serów.
Hiszpanie stworzyli doskonały przysmak z mleka koziego – majorero, produkowany na wyspie Fuerteventura. Mieszkańcy Cypru produkują z niego wyjątkowy ser halloumi, który może być podawany na różne sposoby. Można go na przykład obtoczyć w panierce i grillować.
Mieszkańcy różnych regionów piją zwykle mleko tych zwierząt, które są najbardziej charakterystyczne dla ich okolic. W Ameryce Południowej – szczególnie w Peru – pije się mleko lamy. W Tybecie można spotkać mleko jaka, zaś u mieszkańców dalekiej północy – renifera. W krajach arabskich cenione jest mleko wielbłąda.
Mleko dla alergików
Osoby z uczuleniem na mleko krowie mogą zdecydować się na wiele alternatyw. Świetną propozycją jest mleko koźle, ośle czy bawole. Nie wywołują one reakcji alergicznych, a jednocześnie dostarczają wielu cennych składników odżywczych.
Mleko pasteryzowane
Mleko pasteryzowane jest przygotowywane poprzez szybkie podgrzanie do temperatury 60-90 C. W procesie tym zabija się większość chorobotwórczych bakterii; mleko traci co prawda nieco swoich wartości odżywczych, ale straty nie są aż tak wysokie.
Mleko UHT
W ciągu kilku sekund podgrzewa się je do temperatury 135-150 C, co całkowicie eliminuje z niego wszystkie szkodliwe zarazki. Odbija się to jednak na jego walorach smakowych oraz wartościach odżywczych. Przy odpowiednim przechowywaniu może być świeże nawet przez 6 miesięcy, choć po otwarciu opakowania nadaje się do spożycia przez około 3 dni.
Mleko mikrofiltrowane
Przygotowuje się je poprzez mechaniczne usunięcie szkodliwych zarazków i bakterii, a następnie pasteryzację. Smakowo jest bardziej zbliżone do świeżego mleka.
Mleko skondensowane
Mleko, z którego odparowano część wody. Czasami sprzedawane jest z dodatkiem cukru i pakowane w puszki, tuby i kartony. Stosowane jako dodatek do kawy czy deserów.
Mleko w proszku
Jego tradycja sięga znacznie dalej niż mogłoby się wydawać – znane było już w Chinach 7 wieków temu. Powstaje po odparowaniu z niego całości wody.
Mleko smakowe
Mleko z dodatkiem różnego rodzaju składników, mających nadać mu określony smak. W sklepach dostępnych jest wiele wariacji smakowych.
VNaukowcy znaleźli nowy sposób na edycję jednoliterowych mutacji w DNA, oferując potencjalne lekarstwo na niektóre choroby genetyczne. Chociaż ludzkie życie jest solidne, czasami może być kruche. W przypadku osób cierpiących na choroby takie jak mukowiscydoza i anemia sierpowata, ich...
VNowe badanie pokazuje, że niespodziewanie duża liczba studentów nie jest w stanie znaleźć lub pozwolić sobie na pożywne jedzenie. Wielu studentów martwi się o przybranie na wadze podczas pierwszego roku studiów - tak zwanej "pierwszej piętnastki". Jednak niespodziewanie duża liczba...
Czy ludzie potrafią wyczuć chorobę?
VCzy potrafisz wyczuć, że ktoś wokół ciebie jest chory? Według nowego badania być może tak. Czy potrafisz stwierdzić, że ktoś wokół ciebie jest chory? Według nowego badania opublikowanego w Psychological Science może to nie być szósty zmysł. Autor badania, Mats Olsson z Karolinska...